Selecteer een pagina

Interesse van het kind centraal

Met de geboorte van mijn zoon 8 jaar geleden begon ook mijn interesse in speelgoed voor jonge kinderen. Zoals veel moeders wist ik eigenlijk nog niet zoveel over de betekenis van speelgoed en wat dit voor je kind kan betekenen. Ik zag het meer als een leuke toevoeging en liep vaak een winkel in om vervolgens iets te kiezen dat mij aansprak en waarvan ik dacht dat zijn interesse daar wel zou liggen. Vaak bleek dat niet zo te zijn en veel speelgoed ging dan ook onaangeraakt weer de deur uit naar een ander kind. Tot ik een ontdekking deed die mijn kijk op kinderen en het spel deed veranderen, met dank aan de visie van Emmi Pikler. In die tijd stond ik ook op het punt om mijn eigen kinderdagverblijf te beginnen, nu 6 jaar geleden. Mijn eigen kinderen en mijn kinderdagverblijf werden mijn grootste motivatie om een wereld te creëren waar de interesse van het kind echt centraal komt te staan, zodat zij zich optimaal kunnen ontwikkelen. Er valt op dat gebied nog zoveel te leren, voor ons als volwassenen. Ik blijf daar zelf nog dagelijks in groeien. En deze kennis wil ik graag overbrengen aan andere ouders die daar interesse in hebben.

Nieuwsgierig

Kinderen kunnen van nature goed spelen, zijn geïnteresseerd in materialen en zijn kleine onderzoekers die alles willen vasthouden en bekijken. Dit doen zij al vanaf de geboorte. En als wij dat al erkennen vanaf de geboorte en daar de juiste houding en materialen voor aanbieden, zal een kind deze onderzoekende en geïnteresseerde houding alleen maar verder ontwikkelen wat tot gevolg heeft dat een kind heel goed zijn of haar eigen spel vorm kan geven. De houding van de volwassenen is daar essentieel in.

Twee verschillende spelsituaties ter illustratie

Een jonge baby ligt op haar rug op een matje op de grond. Om haar heen liggen een aantal verschillende materialen zoals een zakdoek, een zachte knuffel, een ring met een speeltje eraan vast, een girafje van stof. De baby ligt daar rustig en beweegt zich zo af en toe op haar zij. Ze bekijkt haar handen en pakt op enig moment haar voet vast. Ze laat haar voet weer los en rolt op haar zij. Dan kijkt ze naar de spullen die om haar heen liggen. Haar interesse gaat uit naar de de gekleurde doek. Ze kan haar arm al gericht strekken en reikt richting de zakdoek. Na een paar pogingen heeft zij de zakdoek in haar hand. Ze bekijkt de zakdoek aandachtig, voelt die in haar handen en brengt het doekje naar haar mond. Dan valt de doek uit haar hand op haar gezicht. Ze pakt het doekje vast en trekt het van haar gezicht. Dan valt het doekje weer op haar gezicht. Ze pakt het weer in haar handen. Hier is de baby enige tijd aandachtig mee bezig. (Zo kan in een latere fase het kiekeboe-spelletje ontdekt worden). De baby is zich bewust van zichzelf en haar bewegingen en heeft controle of invloed op wat er gebeurt met het materiaal.

Een andere baby van dezelfde leeftijd ligt ook op een matje op de grond. Boven haar hangt een mobile met verschillende figuurtjes met en zonder geluidjes. Ze ziet ze wel maar kan er niet heel makkelijk bij. De baby beweegt haar lichaam en doet haar benen in de lucht. Bij deze beweging van haar lichaam gaan de figuurtjes heen en weer en hoort ze geluid. Ze heeft eigenlijk geen idee wat er net allemaal gebeurde. Haar actie stopt (de beweging van haar voet naar haar mond) omdat ze afgeleid is door de bewegende figuurtjes. Ze kijkt naar de mobile die nog steeds heen en weer gaat. Ze trappelt met haar benen en dan gaan de figuurtjes weer bewegen. Ze wil een figuurtje pakken maar door de slingerende bewegingen van de mobile is dat moeilijk. Na lang proberen lukt het haar om het figuurtje vast te pakken. Ze wil het in haar mond stoppen maar het kan niet. Daarop schiet het figuurtje weer uit haar hand. Door de bewegingen kan ze het niet snel weer vastpakken.

Open speelgoed

Afzonderlijk van elkaar zijn dit twee spelsituaties waar wij in het begin misschien nog niet zoveel van zouden vinden. We zullen in eerste instantie beide baby’s leuk vinden spelen. Maar wat zit hier voor belangrijk inzicht achter, wat een enorme impact kan hebben op de spelontwikkeling van een kind? De eerste baby mag rustig liggen en haar eigen lichaam ontdekken, voelen wat de mogelijkheden zijn, spelen met eigen handen en voeten. Wanneer de baby er zelf aan toe is, zal zij het speelgoed zien dat naast haar ligt. Zij kiest er zelf voor om daar iets mee te doen. Dat zal ze pas doen wanneer haar motorische vaardigheden dat ook toestaan. Als zij zover is pakt zij een speeltje dat haar interesse heeft. Ze kan het goed vasthouden en het ontdekken met haar handen, voeten, mond, neus… alle zintuigen kan ze gebruiken om te ontdekken wat ze daarmee kan doen. Het eerste “spelgedrag” krijgt vorm en legt nieuwe hersenverbindingen aan. Het spel voedt nieuwsgierigheid en de mogelijkheid om zelf op ontdekking uit te gaan.

Afgeleid door actief speelgoed

Bij de tweede baby is er een speelattribuut geplaatst boven de baby. Als de baby zich beweegt, gebeurt er ook van alles met het speelgoed, dat niet per se de bedoeling was van het kind. Het wordt eigenlijk een beetje opgedrongen. De baby kan zich niet meer vrij bewegen en de onverwachte effecten op het speelgoed leiden haar af van haar eigen lichaam en vaardigheden. Het spelen gebeurt per ongeluk en er is veel actie (speeltjes blijven bewegen en/of geluid maken) terwijl de baby niets doet. Dat vraagt de aandacht van de baby. De baby snapt eigenlijk nog niet goed wat er allemaal gebeurt, maar er gebeurt veel. Ze kan geen duidelijk verband leggen tussen haar eigen bewegen en de actie van het speelgoed. De baby wordt afgeleid van haar eigen motorische ontwikkelingen.

In het eerste voorbeeld wordt een kind uitgedaagd om actief te spelen op het moment dat het kind daaraan toe is. Het speelgoed ligt klaar om gepakt te worden. Maar eerst is het kind druk bezig met zichzelf. Ze ontdekt haar handen, brengt haar voet naar haar mond, maakt geluid, en ontwikkelt daarbij vaardigheden. Het speelgoed komt later. In deze situatie staat de ontwikkeling van het kind centraal. Bij de tweede baby is het speelgoed heel erg aanwezig en wacht niet tot de baby eraan toe is. Het speelgoed geeft ook niet de ruimte om de baby eerst iets anders te laten doen. En als de baby bijvoorbeeld iets in haar mond wilt stoppen, dan lukt dat niet wat frustraties kan geven. In deze situatie staat het speelgoed centraal en haalt het de baby weg bij haar eigen unieke ontwikkeling.

De wereld van het speelgoed zit vol van dit soort speelgoed. Kinderen worden afhankelijk van speelgoed dat vooral veel voor ze doet en dat maakt hun spel passief. Wat wens je je kind toe in het spel? liggende baby pakt een vilten dier vast en bekijkt hetIk geloof dat iedereen die je die vraag zou stellen, een actieve en onderzoekende houding en een groot bewustzijn van eigen mogelijkheden en vaardigheden zou wensen. En om dit te bewerkstelligen hebben kinderen ons vanaf de geboorte nodig om de juiste omgeving te creëren. Met speelgoed dat een kind actief en onderzoekend maakt, doordat een kind zelf iets met de materialen kan doen. Door actief te zijn, creatief en vindingrijk wordt een kind zich bewust van zichzelf en vol zelfvertrouwen.

Webshop

Op deze website kan je zowel de kennis als de materialen vinden om dit voor jouw kind mogelijk te maken. De webshop is zo opgebouwd dat wij de leeftijdscategorieën van de kinderen ongeveer volgen. Echter, geen kind is hetzelfde en dus is het alleen een richtlijn. Kinderen lopen langs hun eigen pad en dus is het veel belangrijker om te kijken naar interessegebieden van je eigen kind. Bijvoorbeeld: het ene kind is al vanaf kleins af aan veel bezig met passen en meten, een ander kind speelt graag met auto’s en een derde kind is vooral gericht op sensorische ervaringen (spelen met zand, water, bonen, meel, alles wat je kan “voelen”). Als je de interesses van een kind kent, kan je op basis daarvan kijken hoe je de speelomgeving van je kind zo uitdagend mogelijk inricht. De speelomgeving van de pasgeboren baby is voor ons het startpunt om te beginnen met het stimuleren van zelfstandig speelgedrag. Ook baby’s spelen al, het is vooral belangrijk dat ouders weten wat het spelen van de baby inhoudt en hoe je daarbij aansluit. Ook dat vertellen wij uitgebreid bij de materialen voor de jonge baby’s. Wij hopen dat jullie hier veel inspiratie uit kunnen halen.

Meer blogs lezen

Spelen met loose parts

Spelen met loose parts

Loose Parts staat voor losse onderdelen. Omdat er geen vaststaand doel is, prikkelt spelen met losse onderdelen de fantasie. Het materiaal daagt kinderen uit om steeds weer nieuwe mogelijkheden te verzinnen. Kinderen ontwikkelen de vaardigheid om in allerlei...

Speelgoed dat kinderen actief maakt

Speelgoed dat kinderen actief maakt

Passief speelgoed, eenvoudig speelgoed dat uit zichzelf niets doet, komt tot leven in de handen van je kind. Het is open speelgoed dat ze op verschillende manieren kan gebruiken. Een simpel voorwerp zoals een knuffeldoekje is voor je baby geschikt om te leren grijpen...

Hoe stimuleer ik goed spelgedrag?

Hoe stimuleer ik goed spelgedrag?

Het belangrijkste antwoord is misschien wel een verrassing, maar goed spelgedrag begint bij de ouders! Kinderen worden geboren met alle vaardigheden in zich om te komen tot kwalitatief spel. Het ligt aan onze keuzes en inzichten als ouders of onze kinderen ook de...

Invloed van ouders op speelkracht

Invloed van ouders op speelkracht

Voordat ik aan de zoektocht begon over speelgoed, speelkracht en mijn handelen, had ik nooit gedacht dat ikzelf zoveel invloed had op het spelen van mijn kind. Mijn bewustwording is in de afgelopen jaren zoveel gegroeid dat er een totaal andere wereld is ontstaan. Een...